หินดวงจันทร์สังเคราะห์ไทย ก้าวสำคัญสู่การสำรวจอวกาศและการตั้งถิ่นฐานบนดาวเคราะห์

นับเป็นอีกก้าวสำคัญของวงการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอวกาศของไทย เมื่อ “หินดวงจันทร์สังเคราะห์ไทย” (Thailand Lunar Simulant) ได้รับการยอมรับและบันทึกในฐานข้อมูลวิจัย Planetary Simulant Database ซึ่งเป็นมาตรฐานสากลสำหรับการศึกษาวิจัยหินจากดาวเคราะห์ต่างๆ การได้รับการยอมรับในระดับนานาชาตินี้ไม่เพียงแต่แสดงให้เห็นถึงศักยภาพของนักวิจัยไทย แต่ยังมีบทบาทสำคัญต่อความก้าวหน้าของมนุษยชาติในการศึกษาและเตรียมความพร้อมสำหรับการตั้งถิ่นฐานบนดาวดวงอื่น

หินดวงจันทร์สังเคราะห์มีความสำคัญอย่างยิ่งในการจำลองสภาพแวดล้อมบนดวงจันทร์เพื่อทำการศึกษาต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการศึกษาความเป็นไปได้ในการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์บนดวงจันทร์ในอนาคต ไม่ว่าจะเป็นการจำลองการปลูกพืชเพื่อเป็นแหล่งอาหาร หรือการศึกษาความเป็นไปได้ในการนำทรัพยากรบนดวงจันทร์มาใช้ประโยชน์ เช่น การใช้หินดวงจันทร์ในการพิมพ์สามมิติ (3D print) เพื่อสร้างที่อยู่อาศัย

“TLS-01” (ทีแอลเอส-ศูนย์หนึ่ง) คือหินจำลองพื้นผิวดวงจันทร์ตัวแรกที่พัฒนาขึ้นในประเทศไทย โดยมีเป้าหมายหลักเพื่อสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับการสำรวจอวกาศในอนาคต โดยเฉพาะอย่างยิ่งภารกิจอาร์ทิมิส (Artemis) ขององค์การบริหารการบินและอวกาศแห่งชาติ (National Aeronautics and Space Administration หรือ NASA) ของสหรัฐอเมริกา ซึ่งมีเป้าหมายสำคัญคือการสร้างอาณานิคมมนุษย์บนดวงจันทร์ภายในอนาคตอันใกล้นี้

การพัฒนาหินจำลองพื้นผิวดวงจันทร์ (Lunar regolith simulant) ที่มีคุณสมบัติใกล้เคียงกับดินบนดวงจันทร์จริง ทั้งในด้านคุณสมบัติทางกายภาพ (physical properties) และทางเคมี (chemical properties) เป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อให้ประเทศไทยสามารถทำการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับการสำรวจดวงจันทร์ได้อย่างต่อเนื่อง การมีดินจำลองที่สามารถหาได้ง่าย มีราคาไม่สูง และมีคุณสมบัติใกล้เคียงกับดินบนดวงจันทร์จริง จะช่วยลดต้นทุนและเพิ่มโอกาสในการทำการวิจัยได้อย่างกว้างขวาง

ในการศึกษานี้ นักวิจัยไทยได้นำเสนอ “TLS-01” ซึ่งเป็นดินจำลองพื้นผิวดวงจันทร์ตัวแรกที่พัฒนาขึ้นในประเทศ โดยมุ่งเน้นไปที่การทดสอบคุณสมบัติทางกล (mechanical properties) ของดินจำลองนี้ ผลการทดสอบโดยใช้วิธีทดสอบแรงเฉือนแบบหลายขั้นตอน (Multi-stage direct shear testing method หรือ KU-MDS shear testing method) แสดงให้เห็นว่าคุณสมบัติทางกลของ TLS-01 อยู่ในช่วงเดียวกับดินจำลองพื้นผิวดวงจันทร์อื่นๆ ที่พัฒนาขึ้นในต่างประเทศ และที่สำคัญคืออยู่ในช่วงเดียวกับดินบนดวงจันทร์จริงที่ถูกเก็บกลับมาโดยภารกิจอะพอลโล (Apollo missions) ของสหรัฐอเมริกา

แหล่งที่มาของวัสดุที่ใช้ในการผลิต TLS-01 ได้รับการคัดเลือกจากความคล้ายคลึงกันของคุณสมบัติทางธรณีเคมี (geochemical properties) ของหินบะซอลต์ (basaltic rock) ที่มีการสำรวจและพบในประเทศไทย กับดินบนดวงจันทร์ที่ได้มาจากภารกิจอพอลโล ด้วยเหตุนี้ TLS-01 จึงแสดงให้เห็นถึงคุณสมบัติทางกลและทางเคมีที่เหมาะสมในการเป็นดินจำลองพื้นผิวดวงจันทร์ตัวแรกสำหรับประเทศไทยและภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

การพัฒนาหินดวงจันทร์สังเคราะห์ TLS-01 นี้ ถือเป็นอีกหนึ่งก้าวสำคัญที่แสดงให้เห็นถึงความมุ่งมั่นและความสามารถของประเทศไทยในการพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศ ซึ่งไม่เพียงแต่จะสร้างชื่อเสียงให้กับประเทศในระดับนานาชาติ แต่ยังมีส่วนสำคัญในการสนับสนุนภารกิจการสำรวจอวกาศของมนุษยชาติในอนาคต

ที่มาของข้อมูล:

• ดร.วเรศ จันทร์เจริญ
  วิทยาลัยแพทยศาสตร์ศรีสวางควัฒน ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์
• Research Gate