ยานสำรวจนิวฮอไรซันส์ (New Horizons) ขององค์การนาซา ซึ่งเดินทางอยู่ในแถบไคเปอร์ (Kuiper Belt) ห่างจากโลกประมาณ 9 ล้านกิโลเมตร ได้ประสบความสำเร็จในการทดสอบวิธีการนำร่องในอวกาศลึกรูปแบบใหม่ ซึ่งถือเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ การทดลองนี้แสดงให้เห็นถึงศักยภาพของการนำร่องด้วยดวงดาวที่สามารถนำไปใช้ในการสำรวจอวกาศระหว่างดวงดาวในอนาคต
การทดสอบดังกล่าวเป็นการสาธิตแนวคิดการนำร่องโดยอาศัยหลักการแพรัลแลกซ์ของดวงดาว (stellar parallax) ซึ่งเป็นปรากฏการณ์ที่ดวงดาวดูเหมือนจะเปลี่ยนตำแหน่งไปเมื่อผู้สังเกตเคลื่อนที่ ผู้เชี่ยวชาญจากนานาชาติได้ใช้กล้องโทรทรรศน์ระยะไกล (Long Range Reconnaissance Imager – LORRI) ของยานนิวฮอไรซันส์ ถ่ายภาพดาวฤกษ์เพื่อนบ้านที่ใกล้ที่สุดสองดวง ได้แก่ พร็อกซิมา เซนทอรี (Proxima Centauri) และวูล์ฟ 359 (Wolf 359) จากมุมมองของยานขณะเดินทางออกห่างจากระบบสุริยะ
โดยการวัดการเปลี่ยนแปลงตำแหน่งที่ปรากฏของดวงดาวเหล่านี้ นักดาราศาสตร์สามารถคำนวณตำแหน่งของยานในอวกาศได้อย่างแม่นยำ แม้ว่าความแม่นยำในการระบุตำแหน่งจะอยู่ที่ประมาณ 6.6 ล้านกิโลเมตร ซึ่งอาจดูเหมือนมาก แต่เมื่อดูจากระยะทางอันมหาศาลที่ยานอยู่ในปัจจุบัน
การทดสอบครั้งนี้ถือเป็นการบุกเบิกในด้านขนาดและความแม่นยำ โดยพิสูจน์ความเป็นไปได้ของการใช้หลักการแพรัลแลกซ์ของดวงดาวสำหรับการนำร่องระหว่างดวงดาว แม้ว่ากล้องของยานนิวฮอไรซันส์จะไม่ได้ออกแบบมาเพื่องานนี้โดยเฉพาะ แต่ก็สามารถทำหน้าที่ได้อย่างน่าประทับใจ แสดงให้เห็นถึงศักยภาพของภารกิจในอนาคตที่อาจนำแนวทางนี้มาใช้ในการเดินทางไปยังดวงดาวที่ไกลออกไป
ผลการทดลองนี้ซึ่งได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร The Astronomical Journal ไม่เพียงแต่แสดงให้เห็นถึงวิธีการนำร่องแบบใหม่เท่านั้น แต่ยังเน้นย้ำถึงพลังของแพรัลแลกซ์ของดวงดาวอีกด้วย ความสามารถในการสังเกตตำแหน่งของดวงดาวจากทั้งโลกและยานอวกาศ ทำให้นักวิจัยสามารถเห็นปรากฏการณ์แพรัลแลกซ์ได้อย่างชัดเจนและเป็นรูปธรรม
ยานนิวฮอไรซันส์ เดิมมีภารกิจหลักในการสำรวจดาวพลูโตและดวงจันทร์ของดาวพลูโต แต่การเดินทางของยานได้กลายเป็นการบุกเบิกการสำรวจระหว่างดวงดาว การทดสอบการนำร่องด้วยดวงดาวในอวกาศลึกครั้งนี้เป็นการเปิดศักราชใหม่ของการสำรวจอวกาศ ทำให้ภารกิจระยะยาวไปยังดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ (exoplanets) หรือแม้แต่การเดินทางระหว่างดวงดาวมีความเป็นจริงมากขึ้น
ข้อมูลอ้างอิง: Phys .org
- New Horizons conducts first-ever successful deep space stellar navigation test
