ในวงการวิทยาศาสตร์อวกาศ การศึกษาตัวอย่างจากดวงจันทร์ ถือเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เพราะช่วยไขปริศนาทางธรณีวิทยาและประวัติศาสตร์ของระบบสุริยะ ล่าสุดทีมนักวิทยาศาสตร์ได้ทำการวิเคราะห์ตัวอย่างดินจากภารกิจฉางเอ๋อ 6 (Chang’e 6) ซึ่งเป็นภารกิจของประเทศจีน ที่เดินทางไปเก็บตัวอย่างจากแอ่งอะพอลโล (Apollo basin) ซึ่งตั้งอยู่บริเวณซีกไกลของดวงจันทร์ (Far side of the Moon) การศึกษาครั้งนี้ได้ให้ข้อมูลที่น่าสนใจและสำคัญเป็นอย่างยิ่ง
ทีมนักวิจัยได้วิเคราะห์ข้อมูลจากชิ้นส่วนหินและดินที่เก็บรวบรวมได้จากแอ่งอะพอลโล โดยใช้วิธีการหาอายุจากธาตุกัมมันตรังสี ผลลัพธ์ที่ได้ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในไทม์ไลน์ทางธรณีวิทยาของดวงจันทร์
การศึกษาครั้งนี้บ่งชี้ว่า แอ่งอะพอลโลมีอายุประมาณ 4,160 ล้านปี ซึ่งหมายความว่ามันเกิดขึ้นก่อนที่นักวิทยาศาสตร์จะเคยประมาณการไว้ถึง 100 ล้านปี การค้นพบนี้ชี้ให้เห็นว่ายุคที่ดวงจันทร์ถูกพุ่งชนอย่างรุนแรง หรือที่เรียกว่า “การพุ่งชนครั้งใหญ่ช้ากว่ากำหนด” (Late Heavy Bombardment) ซึ่งเป็นช่วงที่วัตถุขนาดใหญ่จำนวนมากในระบบสุริยะยุคแรกได้พุ่งชนดวงจันทร์และดาวเคราะห์ดวงอื่น ๆ อาจจะเกิดขึ้นนานกว่าที่เคยคาดการณ์ไว้
การวิเคราะห์ตัวอย่างจากดวงจันทร์ที่นำกลับมายังโลกเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เพราะทำให้เราสามารถระบุอายุและที่มาของโครงสร้างต่าง ๆ บนพื้นผิวดวงจันทร์ได้อย่างแม่นยำ ซึ่งข้อมูลเหล่านี้ไม่ได้ช่วยให้เราเข้าใจประวัติของดวงจันทร์เท่านั้น แต่ยังช่วยให้เราเข้าใจประวัติของระบบสุริยะและโลกของเราเองด้วย เนื่องจากดวงจันทร์เป็นเหมือนบันทึกทางประวัติศาสตร์ที่ยังคงอยู่โดยไม่ถูกทำลายด้วยกระบวนการทางธรณีวิทยาเหมือนบนโลก
ภารกิจฉางเอ๋อ 6 ไม่เพียงแค่ทำให้จีนเป็นประเทศที่สองที่นำตัวอย่างจากดวงจันทร์กลับมาได้เท่านั้น แต่ยังเป็นภารกิจแรกที่ได้นำตัวอย่างจากซีกไกลของดวงจันทร์กลับมาศึกษา ซึ่งพื้นที่นี้มีลักษณะทางธรณีวิทยาที่แตกต่างจากซีกใกล้ของดวงจันทร์อย่างมาก ทำให้ข้อมูลที่ได้มีค่าอย่างยิ่ง
นักวิทยาศาสตร์จากทั่วโลกกำลังทำงานร่วมกันเพื่อวิเคราะห์ตัวอย่างอันล้ำค่านี้ โดยหวังว่าจะได้คำตอบสำหรับคำถามอื่น ๆ อีกมากมายเกี่ยวกับประวัติการก่อตัวและวิวัฒนาการของดวงจันทร์และระบบสุริยะของเรา
ข้อมูลอ้างอิง: China National Space Administration – CNSA
