
ทีมนักวิทยาศาสตร์จากกลุ่มความร่วมมือยูคลิด (Euclid Consortium) ได้เปิดตัวแบบจำลองจักรวาลที่ใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยมีการสร้างขึ้นมา โดยมีชื่อว่า Flagship 2 galaxy mock แบบจำลองนี้เปรียบเสมือน “ห้องปฏิบัติการเสมือน” ที่จะช่วยให้นักดาราศาสตร์เตรียมความพร้อมสำหรับการวิเคราะห์ข้อมูลมหาศาลจากกล้องโทรทรรศน์อวกาศยูคลิด (Euclid space telescope) ขององค์การอวกาศยุโรป (ESA) แบบจำลองจักรวาลจำลองนี้ประกอบด้วยกาแล็กซีถึง 3,400 ล้านกาแล็กซี ซึ่งแต่ละกาแล็กซีได้รับการจำลองคุณสมบัติอย่างละเอียดกว่า 400 รายการ และข้อมูลทั้งหมดนี้ได้ถูกเผยแพร่ให้สาธารณชนเข้าถึงได้ฟรีแล้วตั้งแต่วันที่ 22 กันยายน 2025
แบบจำลองนี้ไม่ได้สร้างขึ้นเพื่อแสดงแผนผังที่เหมือนกับจักรวาลจริง ๆ ของเราในระยะใกล้ แต่เป็น “จักรวาลย่อส่วน” ที่สร้างขึ้นตามกฎทางฟิสิกส์ที่เราเข้าใจ โดยมีคุณสมบัติทางสถิติที่คล้ายคลึงกับจักรวาลของเราเมื่อมองในภาพรวม
หัวใจสำคัญของการจำลองคือการเริ่มต้นด้วยสสารมืด (dark matter) ซึ่งเป็นสสารลึกลับที่มองไม่เห็น และเชื่อกันว่าเป็นองค์ประกอบถึง 85% ของมวลทั้งหมดในจักรวาล
กาแล็กซีแต่ละแห่งในแบบจำลองนี้ได้รับการปรับแต่งอย่างละเอียดผ่านตัวแปรต่าง ๆ กว่า 400 ตัว เช่น ความสว่าง ความเร็ว รูปร่าง และการหมุน
แบบจำลอง Flagship 2 นี้มีความสำคัญอย่างยิ่งในการช่วยให้นักวิทยาศาสตร์ตีความข้อมูลที่จะได้จากกล้องโทรทรรศน์อวกาศยูคลิด
กล้องโทรทรรศน์ยูคลิดถูกส่งขึ้นสู่อวกาศเมื่อเดือนกรกฎาคม 2566 และเริ่มสำรวจท้องฟ้าในเดือนกุมภาพันธ์ 2567 โดยจะใช้เวลาสำรวจเป็นเวลา 6 ปี เพื่อสร้างแผนที่ครอบคลุม 1 ใน 3 ของท้องฟ้ายามค่ำคืน นักวิทยาศาสตร์หวังว่าการสำรวจครั้งนี้จะมอบข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับสสารมืด (dark matter) และพลังงานมืด (dark energy) เพื่อทำความเข้าใจการขยายตัวและโครงสร้างของจักรวาลได้ดียิ่งขึ้น
ยูคลิดมีความสามารถในการถ่ายภาพกาแล็กซีได้ถึง 50,000 แห่งในการถ่ายเพียงครั้งเดียว ข้อมูลที่เก็บรวบรวมได้จะมีขนาดใหญ่มาก แบบจำลองนี้จึงเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้นักวิทยาศาสตร์สามารถทดสอบวิธีการประมวลผลและตีความชุดข้อมูลขนาดมหึมาที่กำลังจะมาถึง
การจำลอง Flagship 2 galaxy mock จึงเป็นก้าวสำคัญที่ไม่เพียงแต่ช่วยให้นักดาราศาสตร์เตรียมพร้อม แต่ยังเป็นจุดเริ่มต้นของการทำความเข้าใจจักรวาลของเราในแบบที่ไม่เคยมีมาก่อน
ข้อมูลอ้างอิง: Euclid Consortium
- Euclid Flagship Simulations