ทีมนักดาราศาสตร์นานาชาติค้นพบดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะดวงใหม่ที่มีลักษณะเป็น “ซูเปอร์เอิร์ธ” ซึ่งอยู่ห่างจากโลกเราไม่ถึง 20 ปีแสง การค้นพบนี้จุดประกายความหวังครั้งใหม่ในการตามล่าหาสัญญาณของสิ่งมีชีวิตนอกโลก เนื่องจากมันเป็นหนึ่งในเป้าหมายที่ดีที่สุดสำหรับกล้องโทรทรรศน์ยุคถัดไปที่จะทำการสำรวจ
ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ ดวงใหม่นี้มีชื่อว่า GJ 251 c โคจรรอบดาวฤกษ์แคระดวงหนึ่งที่อยู่ไม่ไกลจากระบบสุริยะของเรา จากข้อมูลเบื้องต้นพบว่ามันมีมวลมากกว่าโลกเกือบ 4 เท่า และมีแนวโน้มที่จะเป็นดาวเคราะห์หินเหมือนกับโลกของเรา
ที่น่าตื่นเต้นที่สุดคือ GJ 251 c โคจรอยู่ในเขตอาศัยได้ (Habitable Zone) หรือที่เรียกกันเล่นๆ ว่า “โซนโกลดิล็อกส์” (Goldilocks Zone) ซึ่งเป็นระยะห่างที่พอเหมาะพอดีจากดาวฤกษ์แม่ ทำให้อุณหภูมิบนพื้นผิวของดาวเคราะห์ไม่ร้อนหรือหนาวจนเกินไป และอาจเอื้อให้มีน้ำในสถานะของเหลวอยู่ได้ หากดาวเคราะห์ดวงนี้มีชั้นบรรยากาศที่เหมาะสม
“เรามองหาดาวเคราะห์ประเภทนี้ เพราะมันคือโอกาสที่ดีที่สุดของเราในการค้นพบสิ่งมีชีวิตที่อื่น” ดร. สุวรัธ มหาเทพ (Suvrath Mahadevan) ศาสตราจารย์ด้านดาราศาสตร์จากมหาวิทยาลัยเพนน์สเตตและหนึ่งในผู้ร่วมวิจัยกล่าว
การค้นพบครั้งนี้ไม่ได้มาโดยง่าย แต่เป็นผลมาจากการรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลที่ยาวนานกว่า 2 ทศวรรษจากกล้องโทรทรรศน์ทั่วโลก นักวิทยาศาสตร์ใช้วิธีที่เรียกว่า “การวัดความเร็วแนวเล็ง” (Radial Velocity Method) ซึ่งเป็นการตรวจจับการส่ายเล็กน้อยของดาวฤกษ์แม่
ทีมวิจัยได้ใช้ข้อมูลใหม่ที่มีความแม่นยำสูงจากเครื่องมือ Habitable-Zone Planet Finder (HPF) ซึ่งเป็นสเปกโทรกราฟอินฟราเรดใกล้ เหมือนปริซึมความละเอียดสูงที่ใช้แยกแสงดาว ที่ติดตั้งบนกล้องโทรทรรศน์ฮอบบี-เอเบอร์ลี ในรัฐเท็กซัส เพื่อยืนยันการมีอยู่ของ GJ 251 c
เครื่องมือ Habitable Zone Planet Finder (HPF)
ความท้าทายที่สำคัญอย่างหนึ่งคือการแยกสัญญาณของดาวเคราะห์ออกจาก “สภาพอากาศบนดาวฤกษ์” (Stellar Activity) เช่น จุดบนดวงดาว (Starspots) ซึ่งอาจสร้างสัญญาณลวงที่คล้ายกับการส่ายของดาวเคราะห์ได้ ทีมนักวิจัยจึงต้องใช้แบบจำลองคอมพิวเตอร์ขั้นสูงเพื่อวิเคราะห์และกรองสัญญาณรบกวนเหล่านี้ออกไป
แม้ว่าในปัจจุบันเรายังไม่สามารถถ่ายภาพของดาวเคราะห์ GJ 251 c ได้โดยตรง แต่มันคือเป้าหมายที่สมบูรณ์แบบสำหรับกล้องโทรทรรศน์ยุคใหม่ที่มีกำลังขยายสูงกว่าเดิมมาก เช่น กล้องโทรทรรศน์ภาคพื้นดินขนาด 30 เมตร ที่กำลังจะเปิดใช้งานในอนาคต
กล้องโทรทรรศน์เหล่านี้จะทรงพลังพอที่จะวิเคราะห์ชั้นบรรยากาศของดาวเคราะห์ดวงนี้ได้โดยตรง เพื่อมองหาสารเคมีที่เป็นร่องรอยของสิ่งมีชีวิต (#Biosignatures) เช่น ออกซิเจน หรือมีเทน
แม้จะยังไม่สามารถยืนยันได้ว่ามีชั้นบรรยากาศหรือสิ่งมีชีวิตบน GJ 251 c หรือไม่ แต่การค้นพบนี้ถือเป็นอีกหนึ่งก้าวที่สำคัญในการตอบคำถามที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของมนุษยชาติว่า “เราอยู่เพียงลำพังในจักรวาลนี้หรือไม่?”
ข้อมูลอ้างอิง: The Pennsylvania State University
- Newly discovered ‘super-Earth’ offers prime target in search for alien life
