
โดมทองคำ (Golden Dome) โครงการริเริ่มด้านกลาโหมอวกาศซึ่งเป็นลายเซ็นของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ กำลังเผชิญกับคำถามสำคัญว่าจะมีอายุยืนยาวเกินวาระการดำรงตำแหน่งของเขาหรือไม่ โครงการนี้มีเป้าหมายในการติดตั้งระบบสกัดกั้นขีปนาวุธจากอวกาศ ซึ่งอาจจะสามารถคงอยู่ได้แม้พรรครีพับลิกันจะสูญเสียการควบคุมสภาในปี ค.ศ. 2026 หากกองทัพอวกาศ (Space Force) สามารถส่งกลุ่มดาวเทียมสกัดกั้นขึ้นปฏิบัติการในอวกาศได้ทันภายในปี ค.ศ. 2028 อย่างไรก็ตาม นักวิเคราะห์มองว่าการเดินหน้าโครงการนี้จะประสบความสำเร็จในระยะยาวได้ จำเป็นต้องมีการปรับเปลี่ยนเพื่อสร้างการสนับสนุนจากทั้งสองพรรคการเมืองในสหรัฐฯ
แนวคิดเบื้องต้นของทรัมป์สำหรับ “โดมทองคำ” คือการมองว่าเป็นธุรกิจที่ชาติพันธมิตรจะต้องจ่ายเงินเพื่อเข้าถึงบริการป้องกันนี้ เช่น การเรียกร้องให้แคนาดาจ่ายเงินกว่า 7.1 หมื่นล้านดอลลาร์เพื่อเข้าร่วม ซึ่งโมเดลนี้สร้างความกังวลในกลุ่มพรรคเดโมแครตและนักวิเคราะห์ที่มองว่าเป็นการสร้างแนวคิด “ป้อมปราการอเมริกัน” (fortress American gestalt) ที่ไม่สอดคล้องกับการเป็นผู้นำระดับโลก
เปรียบเทียบกับยุคสงครามเย็น
แนวทางนี้แตกต่างอย่างมากกับโครงการริเริ่มด้านการป้องกันเชิงยุทธศาสตร์ หรือที่รู้จักกันในชื่อ “สงครามดวงดาว” (Star Wars) ของประธานาธิบดีโรนัลด์ เรแกน ในอดีต สำหรับเรแกน ภารกิจหลักโครงการ Star Wars คือปกป้องผู้คนและช่วยกำจัดขีปนาวุธนิวเคลียร์ โดยมีเจตจำนงที่จะแบ่งปันผลประโยชน์ด้านความมั่นคงนี้กับแม้กระทั่งประเทศคู่ขัดแย้ง ซึ่งเป็นแนวคิดที่มุ่งสู่การยุติสงครามที่สวยงามกว่า
ในทางกลับกัน การนำเสนอ “Golden Dome” ในปัจจุบันมีความคล้ายคลึงกับกลยุทธ์ด้านภาษีของทรัมป์ ที่พันธมิตรอาจถูกผลักดันให้ต้องพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์ของตนเอง ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะที่โลกเผชิญกับความเสี่ยงของสงครามนิวเคลียร์ที่เป็นปฏิกิริยาลูกโซ่ ดังเช่นเหตุการณ์ “ซาราเยโวทางนิวเคลียร์”
การเปลี่ยนผ่านสู่สงครามต่อต้านดาวเทียม
หนึ่งในประเด็นทางเทคนิคที่สำคัญของ Golden Dome คือความสามารถในการใช้งานเป็นระบบต่อต้านดาวเทียม (Anti-Satellite System – ASAT) ซึ่งเป็นฟังก์ชันที่มาพร้อมกับศักยภาพในการสกัดกั้นขีปนาวุธในอวกาศ หากใช้งานในลักษณะนี้ Golden Dome อาจก่อให้เกิดการแข่งขันในอวกาศรูปแบบใหม่ที่รุนแรงกว่าการแข่งขันด้านขีปนาวุธนิวเคลียร์ในปัจจุบัน
คำถามที่ตามมาคือ รัสเซียและจีน จะตอบโต้ระบบนี้อย่างไร? อาจมีการติดตั้งอาวุธนิวเคลียร์ในอวกาศหรือไม่?
สหรัฐฯ ควรเสนอที่จะไม่ใช้ Golden Dome ยิงเป้าหมายบนพื้นดินที่ไม่เกี่ยวข้องกับขีปนาวุธหรือดาวเทียมของประเทศคู่แข่งหรือไม่?
เพื่อรับประกันสถานะของโครงการ Golden Dome และสร้างการสนับสนุนจากสองพรรคการเมือง นักวิเคราะห์แนะนำให้ฝ่ายบริหารของทรัมป์เสนอการเปลี่ยนผ่านจากการพึ่งพาภัยคุกคามจากขีปนาวุธนิวเคลียร์ ไปสู่การยึดโยงความมั่นคงระหว่างประเทศด้วยการป้องกันที่ไม่ใช่นิวเคลียร์ แนวทางนี้อาจเปิดทางให้มีการลดความสำคัญของการใช้จ่ายด้านอาวุธนิวเคลียร์เชิงรุกแลกกับการเพิ่มการสนับสนุนโครงการ Golden Dome จากพรรคเดโมแครต
บทความวิเคราะห์โดย: Henry Sokolski/Space News
- Golden Dome: What’s its story?