ยานขนส่งอวกาศ “HTV-X” ของญี่ปุ่น เทียบท่าสถานีอวกาศนานาชาติเรียบร้อยแล้ว! ขนสัมภาระกว่า 4 ตัน พร้อมอุปกรณ์ทดลองเยาวชนไทย โครงการ Asian Try Zero-G 2025 โดยความร่วมมือระหว่าง JAXA กับ สวทช.
องค์การสำรวจอวกาศญี่ปุ่น (JAXA) ได้สร้างประวัติศาสตร์อีกครั้งเมื่อยานขนส่งอวกาศบรรทุกสัมภาระรุ่นใหม่ล่าสุด “HTV-X” (H-II Transfer Vehicle-X) เดินทางถึงและเทียบท่ากับสถานีอวกาศนานาชาติ (ISS) ได้สำเร็จเป็นครั้งแรก เมื่อเวลา 10:58 น. ของวันที่ 30 ตุลาคม 2568 ตามเวลาในประเทศไทย ยานอวกาศไร้คนขับลำนี้ได้นำส่งเสบียง อาหาร และอุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์รวมกว่า 4 ตัน โดยหนึ่งในสัมภาระสำคัญที่บรรทุกไปคือ อุปกรณ์การทดลองทางวิทยาศาสตร์จากฝีมือเยาวชนไทยในโครงการ Asian Try Zero-G 2025 จำนวน 2 การทดลอง ที่นักบินอวกาศญี่ปุ่นเตรียมนำไปใช้ทดลองในสภาวะแรงโน้มถ่วงต่ำบนสถานีอวกาศในช่วงกลางเดือนมกราคม 2569
การเทียบท่าของยาน HTV-X ในครั้งนี้ ดำเนินการอย่างราบรื่นโดยการควบคุมของนักบินอวกาศ Zena Cardman ของ NASA และนักบินอวกาศ Kimiya Yui ของ JAXA ซึ่งใช้แขนกลหุ่นยนต์ขนาดใหญ่แคนนาดาร์ม 2 (Canadarm2) ในการจับยึดยานขณะที่สถานีอวกาศนานาชาติโคจรอยู่เหนือมหาสมุทรแอตแลนติกตอนใต้ที่ระดับความสูงประมาณ 418 กิโลเมตร ก่อนหน้านี้ ยาน HTV-X ได้ทดสอบการเข้าใกล้และการถอยห่างจากสถานีอวกาศ รวมทั้งการตรวจสอบระบบต่างๆ เพื่อให้มั่นใจถึงความปลอดภัยในการปฏิบัติการ
ยาน HTV-X เป็นยานรุ่นพัฒนาต่อยอดจากยานขนส่งรุ่นเดิมของญี่ปุ่นคือ HTV (H-II Transfer Vehicle) ซึ่งประสบความสำเร็จในการบินภารกิจไปยัง ISS ถึง 9 ครั้งระหว่างปี ค.ศ. 2009 ถึง 2020 และเป็นที่รู้จักกันในชื่อภาษาญี่ปุ่นว่า “โคโนโตริ” (Kounotori) ซึ่งแปลว่า “นกกระสาขาว”
จุดเด่นที่สำคัญคือ ยาน HTV-X สามารถปฏิบัติการบนวงโคจรได้ยาวนานขึ้นอย่างมาก ตามการระบุของ Mitsubishi Heavy Industries ผู้ผลิตยานลำนี้สำหรับ JAXA ยาน HTV-X สามารถอยู่บนวงโคจรและให้โอกาสผู้ใช้งานในการสาธิตและทดลองต่างๆ ได้นานถึง 1 ปีครึ่ง หลังจากแยกตัวออกจากสถานีอวกาศนานาชาติ ก่อนที่จะกลับเข้าสู่ชั้นบรรยากาศโลกและเผาไหม้ไป ซึ่งนานกว่ายานรุ่นเดิมอย่างเห็นได้ชัด
ความสำเร็จของยาน HTV-X ไม่เพียงแต่เป็นการยกระดับขีดความสามารถในการขนส่งสัมภาระของญี่ปุ่นเท่านั้น แต่ยังเป็นการขยายโอกาสในการทำวิจัยทางวิทยาศาสตร์และดาราศาสตร์ให้กับนานาชาติในวงโคจรต่ำของโลก โดยเฉพาะการที่อุปกรณ์ทดลองจากเยาวชนไทยได้มีโอกาสปฏิบัติการบนสถานีอวกาศนานาชาติ นับเป็นหมุดหมายสำคัญที่เน้นย้ำถึงบทบาทของประเทศไทยในเวทีอวกาศระดับโลก
ข้อมูลอ้างอิง: HTVX/JAXA
