“แม่น้ำโขง” เมื่อผืนดินแห่งชีวิตกำลังเผชิญหน้ากับระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้น

ดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขง (Mekong Delta) ทางตอนใต้ของประเทศเวียดนาม เป็นพื้นที่กว้างใหญ่ไพศาลที่ประกอบด้วยแม่น้ำ หนองบึง และเกาะแก่งจำนวนมาก ซึ่งเป็นแหล่งหล่อเลี้ยงชีวิตผู้คนและระบบนิเวศอันอุดมสมบูรณ์มายาวนาน

อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันภูมิภาคนี้กำลังเผชิญกับความเสี่ยงรุนแรงจากระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้น ซึ่งอาจส่งผลให้น้ำท่วมพื้นที่ส่วนใหญ่ของดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขง และทำให้ผู้คนหลายล้านคนต้องพลัดถิ่น

ภาพนี้บันทึกไว้โดยดาวเทียมโคเปอร์นิคัส เซนติเนล-2 (Copernicus Sentinel-2) ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2568 ซึ่งแสดงให้เห็นถึงสภาพพื้นที่จริงและเป็นหลักฐานสำคัญที่ชี้ให้เห็นถึงความท้าทายที่กำลังเกิดขึ้น

ทำไมดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขงถึงมีความเสี่ยง?

ดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขง เป็นพื้นที่ที่อยู่ต่ำกว่าระดับน้ำทะเล และมีความลาดชันน้อย ทำให้มีความอ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำทะเลเป็นอย่างมาก การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลก (Climate Change) ที่ส่งผลให้อุณหภูมิสูงขึ้นและธารน้ำแข็งละลาย ทำให้ระดับน้ำทะเลทั่วโลกเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นภัยคุกคามโดยตรงต่อพื้นที่นี้

หากระดับน้ำทะเลยังคงเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง คาดการณ์ว่าจะเกิดผลกระทบร้ายแรงหลายอย่าง

 น้ำท่วมพื้นที่เกษตรกรรม
ดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขงเป็นแหล่งผลิตข้าวที่สำคัญของโลก การถูกน้ำท่วมจะส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อความมั่นคงทางอาหาร

 การอพยพย้ายถิ่นฐาน
ผู้คนหลายล้านคนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่นี้อาจต้องอพยพออกจากบ้านเรือน ซึ่งจะนำไปสู่ปัญหาทางสังคมและเศรษฐกิจ

 ความเค็มของดินและน้ำ
การรุกคืบของน้ำทะเลจะทำให้ดินและแหล่งน้ำจืดกลายเป็นน้ำเค็ม ส่งผลกระทบต่อการเพาะปลูกและการดำรงชีวิต

 ผลกระทบต่อระบบนิเวศ
ระบบนิเวศที่เปราะบาง เช่น ป่าชายเลนและพื้นที่ชุ่มน้ำ จะได้รับผลกระทบอย่างหนัก

การแก้ปัญหานี้ต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายภาคส่วน ทั้งในระดับท้องถิ่น ระดับประเทศ และระดับนานาชาติ เพื่อวางแผนรับมือและลดผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น เช่น การสร้างโครงสร้างป้องกันน้ำท่วม การปรับเปลี่ยนวิธีการทำเกษตรกรรมให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก เพื่อชะลอการเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเล

ข้อมูลภาพจาก: Copernicus Sentinel data (2025), processed by ESA