ภาพถ่ายอันงดงามที่เราเห็นอยู่นี้ คือ เนบิวลาปู (Crab Nebula) หรือที่รู้จักกันในชื่อ เมสสิเยร์ 1 (Messier 1) ซึ่งเป็นหนึ่งในวัตถุท้องฟ้าที่นักดาราศาสตร์ให้ความสนใจและศึกษามากที่สุด ภาพนี้เป็นภาพที่คมชัดและมีรายละเอียดสูงที่สุดเท่าที่เคยมีการบันทึกมา ประกอบขึ้นจากภาพถ่าย 24 ภาพโดยกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล (Hubble Space Telescope) ซึ่งเผยให้เห็นซากของการระเบิดดาวฤกษ์ครั้งใหญ่ที่เรียกว่า ซูเปอร์โนวา (supernova) ได้อย่างคมชัดที่สุด ต้นกำเนิดของเนบิวลานี้ต้องย้อนกลับไปเมื่อปี ค.ศ. 1054 ที่นักดาราศาสตร์จีนโบราณได้สังเกตเห็น “ดาวแขก” ดวงใหม่สว่างเจิดจ้าบนท้องฟ้า นั่นคือแสงสุดท้ายของดาวฤกษ์ดวงหนึ่งซึ่งอยู่ห่างจากโลก 6,500 ปีแสง ที่ได้สิ้นอายุขัยลงอย่างรุนแรง
โครงสร้างที่ซับซ้อนของเนบิวลาปูประกอบด้วยเส้นใยสีส้มแดง ซึ่งเป็นเศษซากชั้นนอกของดาวที่ถูกเหวี่ยงออกไปในอวกาศ ส่วนแสงสีฟ้าที่เรืองรองอยู่ใจกลางนั้นเกิดจากพลังงานมหาศาลที่ถูกปลดปล่อยออกมาจากแก่นกลางของดาวเดิมที่ยุบตัวลงกลายเป็นดาวพัลซาร์ (Pulsar) หรือดาวนิวตรอนที่มีความหนาแน่นสูงและหมุนรอบตัวเองอย่างรวดเร็วถึง 30 ครั้งต่อวินาที ดาวพัลซาร์ดวงนี้เปรียบเสมือนหัวใจที่ยังคงเต้นอยู่และส่งพลังงานออกมาหล่อเลี้ยงให้ซากดาวทั้งหมดส่องสว่างมาจนถึงปัจจุบัน การศึกษาเนบิวลาปูจึงเปรียบเสมือนการเปิดหน้าต่างมองย้อนกลับไปในอดีต เพื่อทำความเข้าใจช่วงสุดท้ายในชีวิตของดาวฤกษ์และผลกระทบอันทรงพลังที่เกิดขึ้นจากการระเบิดของมัน
ข้อมูลอ้างอิง: NASA/ESA Hubble
- Most detailed image of the Crab Nebula
