เมื่อวันที่ 2 มิ.ย. 68 ที่ผ่านมา ภารกิจโคเปอร์นิคัส เซนติเนล-2 (Copernicus Sentinel-2) ได้บันทึกภาพการปะทุครั้งใหญ่ของภูเขาไฟเอตนา (Mount Etna) ซึ่งเป็นภูเขาไฟที่ใหญ่ที่สุดในทวีปยุโรป ตั้งอยู่บนเกาะซิซิลี ประเทศอิตาลี ภาพที่ได้เผยให้เห็นกลุ่มควัน เถ้าถ่าน และหินจำนวนมหาศาลที่พวยพุ่งออกมาจากปล่องภูเขาไฟอย่างรุนแรง
รายงานข่าวระบุว่าการปะทุครั้งนี้สร้างความตื่นตระหนกให้กับนักท่องเที่ยวจำนวนมากที่ต้องอพยพหนีภัยอย่างเร่งด่วน
หอดูดาวสถาบันธรณีฟิสิกส์และภูเขาไฟวิทยาแห่งชาติ (National Institute of Geophysics and Volcanology Observatory) เปิดเผยว่า ภูเขาไฟเอตนาเป็นหนึ่งในภูเขาไฟที่ยังคุกรุ่นมากที่สุดในโลก แม้จะมีการปะทุอยู่บ่อยครั้ง แต่การปะทุในครั้งนี้ถือว่ามีความรุนแรงที่สุดนับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2557 ผลการสังเกตเบื้องต้นยังชี้ให้เห็นถึงการยุบตัวบางส่วนของด้านเหนือของปล่องภูเขาไฟทางตะวันออกเฉียงใต้ด้วย
ภาพถ่ายจากดาวเทียมโคเปอร์นิคัส เซนติเนล-2 แสดงให้เห็นถึงการไหลของลาวา และกลุ่มควันเถ้าถ่านขนาดใหญ่ที่ปกคลุมพื้นที่ นอกจากนี้ ดาวเทียมโคเปอร์นิคัส เซนติเนล-5พี (Copernicus Sentinel-5P) ยังสามารถตรวจจับแก๊สซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (Sulphur dioxide) ที่ถูกปล่อยออกมาพร้อมกับกลุ่มควัน ซึ่งเป็นข้อมูลสำคัญที่ช่วยให้นักวิทยาศาสตร์สามารถวิเคราะห์ผลกระทบจากการปะทุได้ดียิ่งขึ้น
ภูเขาไฟเอตนา หรือที่ชาวท้องถิ่นเรียกว่า มอนจีเบลโล (Mongibello) ตั้งอยู่ห่างจากเมืองกาตาเนีย (Catania) เพียง 29 กิโลเมตร เป็นภูเขาไฟที่มีความสูงถึง 3,323 เมตร และเป็นภูเขาไฟที่ยังไม่ดับที่สูงที่สุดในทวีปยุโรป บริเวณยอดเขามักจะมีหิมะปกคลุมเป็นเวลาถึงเก้าเดือนต่อปี
ในทางธรณีวิทยา ภูเขาไฟเอตนาเป็นประเภทกรวยภูเขาไฟสลับชั้น (Stratovolcano) ที่มีประวัติการปะทุมาอย่างยาวนานกว่า 2.6 ล้านปี โดยมีจุดศูนย์กลางการปะทุมากกว่าหนึ่งจุด รวมถึงกรวยภูเขาไฟย่อย ๆ ที่เกิดขึ้นตามรอยแยกด้านข้างของภูเขา การปะทุของเอตนาเกิดขึ้นได้บ่อยครั้ง ทำให้เป็นที่สนใจของทั้งนักวิทยาศาสตร์และนักท่องเที่ยว
แม้ว่าภูเขาไฟเอตนาจะปะทุบ่อยครั้ง แต่การปะทุส่วนใหญ่ไม่ส่งผลกระทบโดยตรงต่อเมืองใกล้เคียงมากนัก ลาวาไม่เคยไหลไปถึงเมืองตั้งแต่ช่วงคริสต์ทศวรรษที่ 1800 (พ.ศ. 2343-2442) ผลกระทบหลักมักจะมาในรูปแบบของเถ้าภูเขาไฟที่ตกลงในเมืองกาตาเนียและหมู่บ้านโดยรอบ ซึ่งอาจสร้างความไม่สะดวกสบายบ้าง แต่ไม่ค่อยมีผลกระทบต่อชีวิตประจำวันของนักท่องเที่ยว
ภูเขาไฟเอตนายังได้รับการประกาศให้เป็น #มรดกโลก โดยองค์การยูเนสโก (UNESCO) เนื่องจากเป็นภูเขาไฟที่มีคุณค่าทางวิทยาศาสตร์ วัฒนธรรม และการศึกษาในระดับโลก ด้วยสภาพภูมิประเทศที่หลากหลายและบันทึกทางประวัติศาสตร์การปะทุที่ยาวนานที่สุดแห่งหนึ่ง
การปะทุครั้งล่าสุดนี้ แม้จะมีความรุนแรง แต่หน่วยงานที่เกี่ยวข้องในอิตาลีก็มีความคุ้นเคยและสามารถรับมือกับสถานการณ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ สนามบินคาตาเนียที่อยู่ใกล้เคียงยังคงเปิดให้บริการและสถานการณ์โดยรวมอยู่ภายใต้การควบคุม
เครดิตภาพ: Copernicus Sentinel data (2025), ESA
