ข่าวอวกาศ ดาราศาสตร์ สารานุกรม

ดำดิ่งสู่ขอบนรก: ภาพจำลองสุดทึ่งจากขอบหลุมดำมวลมหาศาล!

หากคุณต้องตกลงไปในหลุมดำที่ดูดกลืนทุกสิ่ง จะเกิดอะไรขึ้น? ทีมนักดาราศาสตร์ได้สร้างภาพจำลองสุดล้ำที่เผยให้เห็นทัศนียภาพทั้งหมดจากมุมมองของกล้องสมมติที่กำลังพุ่งเข้าสู่หลุมดำมวลมหาศาล โดยภาพนี้แสดงให้เห็นปรากฏการณ์แปลกประหลาดที่เกิดจากความโน้มถ่วงมหาศาลของหลุมดำ ซึ่งบิดเบือนแสงและปริภูมิ-เวลา (Space-time) จนทำให้กาแล็กซีทางช้างเผกปรากฏในรูปแบบที่เหนือจินตนาการ

เปิดเผยภาพจำลองการเดินทางสู่ใจกลางความมืด

ภาพจำลองอันน่าทึ่งนี้ถูกสร้างขึ้นโดยใช้การคำนวณจากซูเปอร์คอมพิวเตอร์ ซึ่งจำลองสถานการณ์ขณะที่กล้องเสมือนกำลังดิ่งเข้าหาหลุมดำที่มีมวลถึง 4 ล้านเท่าของมวลดวงอาทิตย์ ซึ่งมีลักษณะคล้ายกับหลุมดำมวลยิ่งยวด (Supermassive Black Hole) ที่อยู่ใจกลางกาแล็กซีทางช้างเผือกของเรา

ขณะที่กล้องสมมติอยู่ห่างจากขอบฟ้าเหตุการณ์ (Event Horizon) ของหลุมดำประมาณ 16 ล้านกิโลเมตร และกำลังเคลื่อนที่เข้าด้านในด้วยความเร็วสูงถึง 62% ของความเร็วแสง กล้องจะบันทึกภาพสภาพแวดล้อมโดยรอบ ซึ่งเผยให้เห็นผลกระทบสุดขีดของแรงโน้มถ่วง

สิ่งที่น่าสนใจที่สุดคือวิธีที่แรงโน้มถ่วงของหลุมดำบิดเบือนหรือเลนส์ความโน้มถ่วง (Gravitational Lensing) แสงที่มาจากแถบดาวฤกษ์ของกาแล็กซีทางช้างเผือก ทำให้ภาพของกาแล็กซีปรากฏให้เห็นในสองรูปแบบที่แตกต่างกัน คือ

  1. ห่วงที่กระชับ
    แถบทางช้างเผือกจะถูกดึงและบีบอัดให้เป็นห่วงวงกลมเล็ก ๆ ที่ด้านบนของมุมมอง
  2. ภาพรองที่ยืดออก
    ในขณะเดียวกัน แสงที่โค้งงออย่างรุนแรงอีกชุดหนึ่งจะปรากฏเป็นภาพรองที่ยืดยาวทอดผ่านด้านล่างของภาพ

ปรากฏการณ์ Gravity’s Funhouse Effects นี้ แสดงให้เห็นว่าความโน้มถ่วงมหาศาลสามารถทำหน้าที่เหมือนกระจกเว้าหรือนูนขนาดใหญ่ในอวกาศ ซึ่งเปลี่ยนเส้นทางของแสงจากแหล่งกำเนิดที่อยู่ไกลออกไป ทำให้วัตถุต่าง ๆ ปรากฏในตำแหน่ง รูปร่าง และขนาดที่ผิดเพี้ยนไปจากความจริง

การสร้างภาพจำลองเสมือนจริงเช่นนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อวงการดาราศาสตร์ เนื่องจากเป็นวิธีเดียวที่นักวิทยาศาสตร์จะสามารถสำรวจและทำความเข้าใจสภาพแวดล้อมใกล้หลุมดำได้อย่างละเอียดในแบบที่ไม่สามารถทำได้ด้วยการสังเกตการณ์โดยตรง

การวิเคราะห์ภาพเหล่านี้ช่วยให้นักวิจัยสามารถทดสอบทฤษฎีสัมพัทธภาพทั่วไป (General Relativity) ของอัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ ภายใต้เงื่อนไขสุดขั้ว และทำความเข้าใจฟิสิกส์ของการแผ่รังสีจากจานพอกพูนมวล (Accretion Disk) ที่ล้อมรอบหลุมดำ ซึ่งเป็นแหล่งพลังงานที่สว่างที่สุดแห่งหนึ่งในจักรวาล


ข้อมูลอ้างอิง: NASA’s GSFC, J. Schnittman & B. Powell

  • Visualization: Near a Black Hole and Disk