การสำรวจอวกาศไม่ใช่เรื่องไกลตัวอีกต่อไป เมื่อคนไทยอย่าง “ดร.วเรศ จันทร์เจริญ” ได้กลายเป็นหนึ่งในผู้บุกเบิกและขับเคลื่อนวงการเทคโนโลยีการแพทย์อวกาศของประเทศไทย ให้ก้าวไปสู่เวทีโลกได้อย่างน่าสนใจ
ประวัติเส้นทางการศึกษา
สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอก (Ph.D.) สาขา Information Science จาก Nagoya University ประเทศญี่ปุ่น (พ.ศ. 2559–2562) ได้รับปริญญาโท (M.Sc.) ในสาขาเดียวกันจาก Nagoya University (พ.ศ. 2557–2559)และได้รับปริญญาตรี (B.Sc.) สาขาวิศวกรรมเครื่องกล จาก มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (พ.ศ. 2551–2555)
ประวัติการทำกิจกรรมด้านอวกาศและวิจัยอวกาศ
ในปี พ.ศ. 2552 ดร.วเรศ จันทร์เจริญ ได้รับคัดเลือกในฐานะเยาวชนตัวแทนประเทศไทยเข้าร่วมการทดลองบนเที่ยวบินแบบพาราโบลิก (Parabolic Zero-Gravity Flight) ณ ประเทศญี่ปุ่น ภายใต้งาน โครงการ Student Zero-Gravity Flight Experiment Contest หัวข้อวิจัย: “A Study of Water Drops Spreading in Textiles Under Microgravity Condition” เป็นการศึกษาเรื่องพฤติกรรมการแพร่กระจายของหยดน้ำบนผ้าในสภาวะไร้แรงโน้มถ่วง ดร. วเรศ ร่วมกับเพื่อนจากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ออกแบบอุปกรณ์ทดลองสำหรับตรวจวัดการแพร่กระจายของน้ำบนผืนผ้ารูปแบบต่างๆ ในเวลาประมาณ 20 วินาทีในแต่ละช่วงของสภาวะไร้น้ำหนักที่เกิดขึ้นขณะบินแบบพาราโบลา
ต่อมา ดร.วเรศ ดำรงตำแหน่ง Managing Director ของ Space ZAB Co., Ltd. ซึ่งเป็นบริษัทสัญชาติไทยที่ทำงานเกี่ยวกับเทคโนโลยีอวกาศ เขายังเป็นผู้นำกลุ่มวิจัย CAT Space ภายใต้ FREAK Lab ซึ่งมีแนวคิดแบบ anti-disciplinary หรือการทำงานข้ามสาขาวิชา เพื่อสร้างสรรค์นวัตกรรมแนวใหม่ในด้านอวกาศ โดยเฉพาะโครงการด้านอาหารอวกาศ (3D food printing) ซึ่งเป็นนวัตกรรมที่โดดเด่นทางด้าน space tech โดยเฉพาะเรื่องการสร้างอาหารสำหรับภารกิจนอกโลก ในช่วงระยะเวลาหนึ่ง
นอกจากนี้ ดร.วเรศ เป็นผู้ร่วมพัฒนาผลงาน Thailand Lunar Regolith Simulant (TLS-01) — วัสดุจำลองพื้นผิวดวงจันทร์ชิ้นแรกของไทย โดยร่วมมือกับ Space ZAB และมหาวิทยาลัยหลายแห่ง เริ่มเผยแพร่ในปี 2021 ซึ่งผลิตจากหินบะซอลต์ในจังหวัดจันทบุรี ตราด และมีคุณสมบัติทางกายภาพและเคมีใกล้เคียงกับดินบนดวงจันทร์จากภารกิจ Apollo มีการทดสอบ mechanical properties ซึ่งแสดงว่า TLS-01 มีคุณสมบัติอยู่ในระดับเดียวกับ simulant จากต่างประเทศ รวมไปถึง งานวิจัยเฟสใหม่ที่ศึกษาการใช้ TLS-01 ร่วมกับสารจากมันฝรั่ง เพื่อพัฒนามอร์ตาร์ (mortar) สำหรับการก่อสร้างบนดวงจันทร์
ล่าสุดนี้ ดร.วเรศ เป็น หัวหน้าทีมวิจัย KEETA (กีฏะ) ในการแข่งขัน Deep Space Food Challenge ที่จัดโดย NASA ร่วมกับ Canadian Space Agency (CSA) ซึ่งแนวคิดเด่นคือ Bio Culture Foods การประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาอาหารไทย (เช่น แมลง หนอน และมดแดง) เข้ากับเทคโนโลยีเครื่องพิมพ์ 3 มิติ (3D food printer) ในการผลิตอาหารสำหรับนักบินอวกาศที่อยู่ภารกิจนาน 3 ปี โดยไม่ต้องพึ่งการส่งเสบียงจากโลก ทีม KEETA สามารถผ่านเข้ารอบ เฟสที่ 1 และ 2 ของการแข่งขัน โดยเป็นหนึ่งใน 9 ทีมสุดท้ายระดับโลกที่ได้รับเชิญเข้าสู่รอบต่อไป โครงการได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานต่างๆ ได้แก่ ซีพี ออลล์ และหน่วยงานในกลุ่มซีพี รวมถึงหน่วยงานทางการศึกษาและภาครัฐไทย เช่น SPACE ZAB, ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์, PIM และมหาวิทยาลัยต่าง ๆ
เมื่อปี พ.ศ. 2567 ดร.วเรศ เป็นหัวหน้าทีมวิจัย TIGERS-X (Thailand Innovative G-Force varied Emulsification Research for Space Exploration) ของประเทศไทย ที่ได้ขึ้นไปทดลองบนเครื่องบินจำลองสภาวะไร้น้ำหนัก (Zero-G flight) เพื่อศึกษาการผสมของสารและของเหลวในสภาวะแรงโน้มถ่วงต่ำ การทดลองเหล่านี้มีการสนับสนุนจากหลายหน่วยงาน เช่น ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์, สกสว., และสถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์ ซึ่งในอนาคต ดร.วเรศ มีโครงการที่จะนำส่งชุดการทดลองทางด้านวิศวกรรมการแพทย์ขึ้นสู่สถานีอวกาศ เพื่อทดลองการผลิตยาในอวกาศด้วยเครื่องมือที่สามารถผลิตได้เองในประเทศไทยทั้งหมด
ผลงานรางวัลที่เคยได้รับ
• ทุนโครงการเยาวชนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีระดับเยาวชน (Junior Science Talent Project) จาก สวทช. ระหว่างปี พ.ศ. 2548–2555
• ทุนรัฐบาลญี่ปุ่น (Japanese Government Scholarship) ระหว่างปี พ.ศ. 2555–2562
• ได้รับทุน IAF Emerging Space Leaders (ESL) จาก International Astronautical Federation ประเทศฝรั่งเศส ) เพื่อเข้าร่วมการประชุมวิชาการนานชาติ International Astronautical Congress (IAC) ปี พ.ศ. 2561
• ได้รับทุน International Lunar Exploration Working Group (ILEWG) จาก Space Generation Advisory Council (SGAC) เพื่อเข้าร่วมการประชุมวิชาการนานชาติ International Astronautical Congress (IAC) ปี พ.ศ. 2562
• ในปี พ.ศ. 2564 ดร. วเรศ เป็นผู้นำทีม KEETA ซึ่งได้รับคัดเลือกเป็น หนึ่งในสิบทีมสุดท้ายของโลก ในการแข่งขันพัฒนาเทคโนโลยีอาหารสำหรับนักบินอวกาศ (Deep Space Food Challenge) โดยเสนอแนวคิดการผลิตอาหารผ่านเครื่องพิมพ์ 3 มิติ โดยใช้วัตถุดิบจากระบบนิเวศน์ขนาดจิ๋ว เช่น การเลี้ยงแมลงและการปลูกพืชในสภาพควบคุม เพื่อสร้างอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง เหมาะสำหรับนักบินอวกาศ
ด้วยความมุ่งมั่นและผลงานที่เป็นรูปธรรม ดร.วเรศ จันทร์เจริญ จึงเป็นอีกหนึ่งบุคคลสำคัญที่พิสูจน์ให้เห็นว่า ความรู้และความสามารถของคนไทยสามารถสร้างสรรค์นวัตกรรมและมีส่วนร่วมในวงการอวกาศระดับโลกได้อย่างแท้จริง นอกจากนี้ งานวิจัยของ ดร.วเรศ ยังมุ่งเน้นการต่อยอดไปสู่การใช้งานจริงเพื่อประโยชน์ของคนไทย โดยเฉพาะการนำองค์ความรู้ด้านวิศวกรรมการแพทย์ในอวกาศมาพัฒนาเครื่องมือทางการแพทย์ด้วยฝีมือคนไทยในอนาคต
ข้อมูลอ้างอิง
ดร.วเรศ จันทร์เจริญ
