จากแพทย์ชนบทสู่วิศวกรอวกาศ ชีวิตหลากบทบาทของ เดวิด แซงต์-ฌักส์

เมื่อเรานึกถึงนักบินอวกาศ ภาพของวีรบุรุษผู้กล้าหาญที่ต้องเผชิญหน้ากับความท้าทายในห้วงอวกาศอันเวิ้งว้างก็ผุดขึ้นมาในจินตนาการ แต่สำหรับ “เดวิด แซงต์-ฌักส์” (David Saint-Jacques) นักบินอวกาศชาวแคนาดาแล้ว เส้นทางสู่ดวงดาวของเขาไม่ได้โรยด้วยกลีบกุหลาบ แต่เต็มไปด้วยความมุ่งมั่นที่ไม่เหมือนใคร เพราะเขามีความรู้รอบด้านทั้งในฐานะวิศวกร นักฟิสิกส์ดาราศาสตร์ และแพทย์

เดวิด แซงต์-ฌักส์ เกิดเมื่อวันที่ 6 มกราคม พ.ศ. 2513 ที่เมืองควิเบกซิตี ประเทศแคนาดา เขาเป็นผู้ที่รักการเรียนรู้มาตั้งแต่เด็ก และมีภูมิหลังที่น่าสนใจอย่างยิ่ง เขาสำเร็จการศึกษาปริญญาตรีด้านวิศวกรรมฟิสิกส์ จากสถาบันโพลีเทคนิคแห่งมอนทรีออล (École Polytechnique de Montréal) ก่อนที่จะเดินทางต่อไปยังสหราชอาณาจักรเพื่อศึกษาต่อในระดับปริญญาเอกด้านฟิสิกส์ดาราศาสตร์ ณ มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ ซึ่งในระหว่างนั้นเขาได้ทำงานวิจัยเกี่ยวกับการพัฒนาระบบแสงเชิงปรับ (Adaptive Optics) และอินเทอร์เฟอโรเมตรี (Interferometry) เพื่อใช้กับกล้องโทรทรรศน์ขนาดใหญ่

หลังจากนั้น เดวิด แซงต์-ฌักส์ ได้เปลี่ยนเส้นทางชีวิตครั้งใหญ่ด้วยการเข้าศึกษาในคณะแพทยศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยลาวาล (Université Laval) และฝึกฝนเป็นแพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป โดยเขาได้ใช้ความรู้ความสามารถช่วยเหลือผู้คนในพื้นที่ห่างไกลทางตอนเหนือของแคนาดา ซึ่งประสบการณ์ในฐานะแพทย์ชนบทนี้เองที่หล่อหลอมให้เขามีความสามารถในการทำงานภายใต้สภาพแวดล้อมที่จำกัดและต้องพึ่งพาตนเองสูง ซึ่งเป็นคุณสมบัติสำคัญสำหรับนักบินอวกาศ

ในปี พ.ศ. 2552 เดวิด แซงต์-ฌักส์ ได้รับการคัดเลือกเข้าสู่องค์การอวกาศแคนาดา (Canadian Space Agency: CSA) และเริ่มต้นการฝึกฝนอย่างเข้มข้นเป็นเวลาหลายปีเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับภารกิจอวกาศ ซึ่งรวมถึงการฝึกอบรมร่วมกับองค์การนาซา (NASA) และสำนักงานอวกาศอื่น ๆ ทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นการฝึกการอยู่รอดในน้ำ การใช้แขนกลหุ่นยนต์ Canadarm2 และการฝึกปฏิบัติการฉุกเฉินในสถานีอวกาศนานาชาติ (International Space Station: ISS)

ความพยายามของเขาประสบความสำเร็จเมื่อเขาได้รับมอบหมายให้เป็นส่วนหนึ่งของคณะลูกเรือในภารกิจ Expedition 58/59 บนสถานีอวกาศนานาชาติ โดยออกเดินทางจากฐานปล่อยจรวดไบโคนูร์ คอสโมโดรม (Baikonur Cosmodrome) ประเทศคาซัคสถาน ด้วยยานอวกาศโซยุซ (Soyuz MS-11) ในวันที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2561

ตลอดระยะเวลา 204 วันบนอวกาศ เดวิด แซงต์-ฌักส์ ได้รับบทบาทที่สำคัญมากมาย ทั้งในฐานะวิศวกรการบิน (Flight Engineer) และเจ้าหน้าที่แพทย์ประจำลูกเรือ (Crew Medical Officer) เขาได้ปฏิบัติภารกิจทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมากมาย ซึ่งรวมถึงการศึกษาผลกระทบของสภาวะไร้น้ำหนักต่อร่างกายมนุษย์ และการทดลองทางชีววิทยาและฟิสิกส์อื่น ๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อมนุษยชาติ

จุดเด่นที่สุดของภารกิจนี้คือการที่เขาเป็นนักบินอวกาศชาวแคนาดาคนแรกที่ใช้แขนกล Canadarm2 จับยานขนส่งเสบียง SpaceX Dragon ที่เดินทางมายังสถานีอวกาศนานาชาติ และที่น่าจดจำที่สุดคือการเดินอวกาศ (Spacewalk) ครั้งแรกในชีวิตเมื่อวันที่ 8 เมษายน พ.ศ. 2562 ซึ่งกินเวลาเกือบ 7 ชั่วโมง เพื่อช่วยในการบำรุงรักษาสถานีอวกาศ เขาเป็นนักบินอวกาศชาวแคนาดาคนที่ 4 ที่ได้สัมผัสประสบการณ์อันน่าตื่นเต้นนี้

การเดินทางกลับสู่โลกอย่างปลอดภัยในวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2562 ไม่ได้เป็นเพียงการสิ้นสุดภารกิจของเขาเท่านั้น แต่ยังเป็นจุดเริ่มต้นของบทบาทใหม่ในฐานะผู้สร้างแรงบันดาลใจ เดวิด แซงต์-ฌักส์ ได้แบ่งปันประสบการณ์อันน่าทึ่งของเขากับผู้คนทั่วโลก โดยเฉพาะกับเยาวชน เพื่อกระตุ้นให้พวกเขามีความสนใจในสาขาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรม และคณิตศาสตร์ (STEM) และกล้าที่จะทำตามความฝันของตนเอง

ปัจจุบัน เขาดำรงตำแหน่งเป็นรองผู้อำนวยการโครงการสำรวจดวงจันทร์ (Deputy Director, Lunar Exploration Program) ขององค์การอวกาศแคนาดา มีส่วนช่วยในการกำหนดบทบาทของแคนาดาในโครงการ Artemis ซึ่งเป็นการกลับไปสำรวจดวงจันทร์ของมนุษย์อีกครั้ง เส้นทางชีวิตของเดวิด แซงต์-ฌักส์ จึงเป็นบทพิสูจน์ว่าความรู้และความมุ่งมั่นที่หลากหลาย คือกุญแจสำคัญที่สามารถเปิดประตูสู่โอกาสที่ยิ่งใหญ่ และนำพาเราไปสู่การสำรวจในสิ่งที่ไม่เคยมีใครไปถึงมาก่อน

ข้อมูลอ้างอิง: CSA