บลู ออริจิน (Blue Origin) บริษัทอวกาศของเจฟฟ์ เบซอส (Jeff Bezos) ผู้ก่อตั้ง Amazon ได้รับมอบหมายภารกิจครั้งสำคัญจากองค์การนาซา (NASA) ให้เป็นผู้ขนส่งหุ่นยนต์สำรวจสุดล้ำที่มีชื่อว่า VIPER (Volatiles Investigating Polar Exploration Rover) ไปยังบริเวณขั้วใต้ของดวงจันทร์ ในช่วงปลายปี 2027 โดยภารกิจนี้จะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อ Blue Origin สามารถพิสูจน์ความสามารถในการนำยานลงจอดบนดวงจันทร์ได้สำเร็จในการบินภารกิจก่อนหน้า
ภารกิจของรถสำรวจ VIPER ถูกออกแบบมาเพื่อค้นหาและทำแผนที่ทรัพยากรที่ระเหยง่าย (Volatiles) ซึ่งรวมถึง “น้ำแข็ง” ที่เชื่อว่ามีอยู่มากมายในหลุมอุกกาบาตที่เป็นเงามืดถาวรบริเวณขั้วใต้ของดวงจันทร์ ข้อมูลจาก VIPER จะเป็นกุญแจสำคัญสำหรับโครงการอาร์ทิมิส (Artemis) ในการวางแผนสร้างฐานที่พักอาศัยของมนุษย์ในระยะยาว และใช้ทรัพยากรบนดวงจันทร์ (In-Situ Resource Utilization – ISRU) เช่น การแยกน้ำแข็งไปผลิตน้ำดื่ม อากาศหายใจ และเชื้อเพลิงจรวด
เดิมทีภารกิจ VIPER เคยถูกยกเลิกไปในปี 2024 เนื่องมาจากปัญหาด้านงบประมาณและกำหนดการที่ล่าช้า การตัดสินใจครั้งใหม่ของ NASA ที่มอบหมายสัญญามูลค่ารวมกว่า 190 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (ประมาณ 6,800 ล้านบาท) ให้กับ Blue Origin ภายใต้โครงการบริการบรรทุกสัมภาระสู่ดวงจันทร์เชิงพาณิชย์ (Commercial Lunar Payload Services – CLPS) จึงถือเป็นการฟื้นคืนชีพให้กับโครงการวิทยาศาสตร์ที่สำคัญนี้
เงื่อนไขสำคัญต้องพิสูจน์ตัวเองด้วยยานลงจอด Blue Moon
Blue Origin จะใช้ยานลงจอดแบบหุ่นยนต์ Blue Moon Mark 1 (MK1) ในการนำส่ง VIPER ไปยังพื้นผิวดวงจันทร์ อย่างไรก็ตาม สัญญานี้มีเงื่อนไขสำคัญที่ถูกออกแบบมาเพื่อลดความเสี่ยงด้านเทคนิคและค่าใช้จ่ายของ NASA
- Blue Origin จะได้รับงบประมาณเริ่มต้นเพื่อวางแผน ออกแบบ และสาธิตกระบวนการทั้งหมด ตั้งแต่การรวม VIPER เข้ากับยานลงจอด ไปจนถึงขั้นตอนการปลดปล่อยรถสำรวจลงบนพื้นผิว
- NASA จะตัดสินใจใช้ทางเลือกในการส่ง VIPER ลงจอดจริงก็ต่อเมื่อ Blue Origin ประสบความสำเร็จในการลงจอดภารกิจแรกของยาน Blue Moon MK1 ที่กำหนดเป้าหมายไว้ในปลายปีนี้เสียก่อน
หากทุกอย่างเป็นไปตามแผน VIPER จะถูกส่งไปกับยาน Blue Moon MK1 ลำที่สอง และคาดว่าจะลงจอดบนดวงจันทร์ในช่วงปลายปี 2027 เพื่อเริ่มภารกิจสำรวจเป็นเวลาประมาณ 100 วัน ซึ่งการลงจอดบนขั้วใต้ดวงจันทร์ถือเป็นความท้าทายอย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นสภาพแวดล้อมที่รุนแรงที่สุดแห่งหนึ่งในระบบสุริยะ
รถสำรวจ VIPER มีขนาดประมาณรถกอล์ฟ และติดตั้งอุปกรณ์วิทยาศาสตร์หลายชนิด รวมถึงสว่านที่สามารถเจาะลงไปใต้พื้นผิวดวงจันทร์ได้ลึกถึง 1 เมตร เพื่อนำตัวอย่างดิน (Regolith) ขึ้นมาวิเคราะห์หาปริมาณน้ำแข็ง
นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าน้ำแข็งเหล่านี้คือทรัพยากรที่สามารถใช้ได้ทันทีสำหรับการดำรงชีวิตและการปฏิบัติงานในอวกาศ การเปลี่ยนน้ำแข็งให้เป็นน้ำและเชื้อเพลิงในท้องถิ่น จะช่วยลดต้นทุนมหาศาลในการขนส่งทรัพยากรจากโลก ซึ่งเป็นหลักการสำคัญที่ขับเคลื่อนโครงการสำรวจอวกาศยุคใหม่
การร่วมมือครั้งนี้ไม่เพียงแต่เป็นโอกาสสำคัญของ Blue Origin ที่จะได้พิสูจน์ศักยภาพในด้านการขนส่งเชิงพาณิชย์ไปยังดวงจันทร์เท่านั้น แต่ยังเป็นก้าวสำคัญของ NASA ในการใช้ความร่วมมือกับภาคเอกชนเพื่อบรรลุเป้าหมายการสำรวจดวงจันทร์และอวกาศห้วงลึกในอนาคต
ข้อมูลอ้างอิง: NASA/Blue Origin
- NASA Selects Blue Origin to Deliver VIPER Rover to Moon’s South Pole
