ระบบสุริยะสิ้นสุดที่ตรงไหน​ และหลังขอบเขตของระบบสุริยะ​คืออะไร?

ระบบสุริยะ เริ่มต้นจากดวงอาทิตย์และขยายไปยังวัตถุท้องฟ้าต่าง ๆ ที่โคจรโดยรอบ ซึ่งประกอบด้วยดาวเคราะห์ ดาวเคราะห์แคระ ดาวหาง และดาวเคราะห์น้อย เป็นต้น แต่ขอบเขตของระบบสุริยะไม่ได้หยุดที่ดาวเคราะห์ที่อยู่ไกลที่สุดอย่างดาวเนปจูน หรือแม้กระทั่งแถบไคเปอร์ (Kuiper Belt) ที่อยู่นอกเหนือจากดาวเนปจูน

ขอบเขตของระบบสุริยะสามารถแบ่งได้เป็นสองชั้นหลัก ๆ ได้แก่

แถบไคเปอร์ (Kuiper Belt) คือบริเวณที่เต็มไปด้วยวัตถุแข็งขนาดเล็กที่อยู่ไกลจากดวงอาทิตย์ ประมาณ 30-55 หน่วยดาราศาสตร์ (AU) ซึ่ง 1 หน่วยดาราศาสตร์เท่ากับระยะทางเฉลี่ยระหว่างโลกกับดวงอาทิตย์ ประมาณ 150 ล้านกิโลเมตร โดยวัตถุในแถบไคเปอร์รวมถึงดาวเคราะห์แคระ เช่น พลูโต มาคาเมค และเอริส ถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของระบบสุริยะ

กลุ่มเมฆออร์ต (Oort Cloud) คือบริเวณที่เป็นเสมือนกับเมฆทรงกลมที่อยู่รอบนอกของระบบสุริยะ และเป็นที่มาของดาวหางที่มาเยือนดวงอาทิตย์ กลุ่มเมฆออร์ตอยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ประมาณ 2,000 ถึง 100,000 หน่วยดาราศาสตร์ และเป็นบริเวณที่เต็มไปด้วยวัตถุแข็งขนาดเล็กที่อยู่ในสภาพเย็นจัดและมืดมิด นักวิทยาศาสตร์ยังไม่สามารถสังเกตกลุ่มเมฆออร์ตได้โดยตรง แต่มีแบบจำลองทางทฤษฎีต่าง ๆ ที่ช่วยสนับสนุนว่ามีอยู่จริง

ขอบเขตที่แท้จริงของระบบสุริยะสามารถนิยามได้ด้วย “เฮลิโอสเฟียร์ (Heliosphere)” ซึ่งเป็นบริเวณที่ลมสุริยะ (Solar Wind) จากดวงอาทิตย์ยังมีอิทธิพลอยู่ ลมสุริยะคือกระแสของอนุภาคมีประจุที่ถูกปล่อยออกมาจากดวงอาทิตย์ในทิศทางต่าง ๆ เฮลิโอสเฟียร์นี้มีรูปทรงที่คล้ายกับฟองสบู่ และขยายออกไปไกลกว่าดาวเนปจูนและแถบไคเปอร์อีกมาก ขอบเขตของเฮลิโอสเฟียร์สามารถแบ่งออกได้เป็นสองชั้นหลัก ๆ ได้แก่

เทอร์มินาชันช็อค (Termination Shock) คือบริเวณที่ลมสุริยะที่เคลื่อนที่ด้วยความเร็วสูงจากดวงอาทิตย์เริ่มชะลอตัวลง เมื่อเจอกับแรงต้านจากสภาพแวดล้อมอวกาศที่อยู่รอบนอก อยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ประมาณ 80-100 หน่วยดาราศาสตร์

เฮลิโอพอส (Heliopause) คือบริเวณที่ลมสุริยะหยุดเคลื่อนที่ไปข้างหน้า และสมดุลกับลมจากดวงดาวอื่น ๆ ในกาแล็กซี นี่ถือเป็นขอบเขตที่แท้จริงของระบบสุริยะ อยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ประมาณ 120 หน่วยดาราศาสตร์

หลังจากผ่านเฮลิโอพอสไปจะเข้าสู่พื้นที่ที่เรียกว่า อวกาศระหว่างดวงดาว (Interstellar Space) ซึ่งเป็นพื้นที่ระหว่างดวงดาวที่เต็มไปด้วยก๊าซ ฝุ่น และอนุภาคพลังงานสูงที่มาจากการระเบิดของดาวฤกษ์

ข้อมูลอ้างอิง
https://www.livescience.com/space/astronomy/where-does-the-solar-system-end