เมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม 2568 ดร. สมาพร ติญญนนท์ นักวิจัยดาราศาสตร์ จากสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (NARIT) ได้สร้างความสำเร็จครั้งสำคัญ เมื่อใช้กล้องโทรทรรศน์อัตโนมัติของ NARIT ณ หอดูดาวเซียรา รีโมท สหรัฐอเมริกา บันทึกภาพซูเปอร์โนวาใหม่ SN 2025rbs ภายในเวลาเพียง 2.5 ชั่วโมงหลังการค้นพบครั้งแรก
ซูเปอร์โนวา SN 2025rbs ซึ่งอยู่ห่างจากโลกประมาณ 45.6 ล้านปีแสง ในกาแล็กซี NGC 7331 ได้รับการจำแนกเป็นประเภท Ia ซึ่งเกิดจากการระเบิดของดาวแคระขาวในระบบดาวคู่ ซูเปอร์โนวาประเภทนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งในการเป็น “เทียนมาตรฐาน” (Standard Candle) สำหรับวัดระยะทางในเอกภพและศึกษาการขยายตัวของเอกภพ การสังเกตการณ์ตั้งแต่ระยะต้นของการระเบิดจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างมาก เพื่อไขปริศนาเกี่ยวกับกลไกการระเบิดของดาวแคระขาวและวิวัฒนาการของระบบดาวคู่
กล้องโทรทรรศน์อัตโนมัติ หรือ TRT (Thai Robotic Telescope) ของ NARIT เป็นเครือข่ายกล้องขนาด 0.7 เมตร ที่ติดตั้งในสหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย ชิลี และจีน ระบบนี้พัฒนาโดยวิศวกรไทย ช่วยให้นักดาราศาสตร์สามารถสังเกตการณ์ท้องฟ้าได้ตลอดเวลาจากทุกมุมโลก ด้วยข้อได้เปรียบนี้ NARIT จึงมีโครงการค้นหาซูเปอร์โนวาใหม่ให้ได้เร็วที่สุด โดยร่วมมือกับเครือข่าย DLT40 จาก University of Arizona และ University of California – Davis เพื่อเก็บข้อมูลสำคัญตั้งแต่เริ่มต้นการระเบิด อันจะนำไปสู่ความเข้าใจที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้นเกี่ยวกับปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์นี้
เครดิตภาพและข้อมูล: ดร. สมาพร ติญญนนท์
สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ
