ปรากฏการณ์ “สุริยุปราคาเต็มดวง” (Total solar eclipse) ที่ยาวนานที่สุดในรอบกว่าศตวรรษ กำลังจะมาถึงในวันที่ 2 สิงหาคม พ.ศ. 2570 (ค.ศ. 2027) โดยเงาของดวงจันทร์จะพาดผ่านทวีปยุโรป แอฟริกาเหนือ และตะวันออกกลาง คาดการณ์ว่าเมืองลักซอร์ (Luxor) ในประเทศอียิปต์ จะเป็นจุดที่สามารถชมปรากฏการณ์นี้ได้ยาวนานที่สุดถึง 6 นาที 23 วินาที
สำหรับประเทศไทย ปรากฏการณ์สุริยุปราคาเต็มดวงครั้งนี้จะไม่สามารถมองเห็นได้ เนื่องจากแนวคราสเต็มดวงไม่ได้พาดผ่านภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
สุริยุปราคาเต็มดวงครั้งนี้ถูกขนานนามว่าเป็น “สุริยุปราคาแอฟริกาเหนืออันยิ่งใหญ่” (Great North African Eclipse) เนื่องจากประเทศในภูมิภาคนี้จะอยู่ในแนวคราสเต็มดวงเป็นส่วนใหญ่ และมีสภาพอากาศที่เอื้ออำนวยต่อการสังเกตการณ์สูง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในลิเบียและอียิปต์ ซึ่งมีสภาพอากาศแห้งแล้งและท้องฟ้าโปร่งในช่วงเดือนสิงหาคม แนวคราสเต็มดวงจะเริ่มต้นขึ้นเหนือมหาสมุทรแอตแลนติก ก่อนจะเคลื่อนตัวไปทางตะวันออกผ่านยุโรป (ตอนใต้ของสเปนและยิบรอลตาร์) แอฟริกาเหนือ (โมร็อกโก แอลจีเรีย ตูนิเซีย ลิเบีย และอียิปต์) และตะวันออกกลาง (ซาอุดีอาระเบีย เยเมน และโซมาเลีย) จากนั้น เงาคราสจะเคลื่อนตัวออกจากทวีปแอฟริกาและคาบสมุทรอาหรับ ข้ามมหาสมุทรอินเดีย และจางหายไปในที่สุด
ความยาวนานของปรากฏการณ์นี้เกิดจากการจัดเรียงตัวของโลก ดวงจันทร์ และดวงอาทิตย์ในลักษณะที่หาได้ยากพร้อมกันถึงสามปัจจัย ได้แก่ โลกโคจรห่างจากดวงอาทิตย์มากที่สุด (Aphelion) ทำให้ดวงอาทิตย์มีขนาดปรากฏบนท้องฟ้าเล็กกว่าปกติเล็กน้อย ดวงจันทร์โคจรใกล้โลกมากที่สุด (Perigee) ทำให้มีขนาดปรากฏบนท้องฟ้าใหญ่กว่าปกติ และเงาคราสเคลื่อนที่ใกล้เส้นศูนย์สูตร ซึ่งเป็นบริเวณที่ความเร็วในการหมุนของโลกส่งผลให้เงาของดวงจันทร์เคลื่อนที่ผ่านพื้นผิวโลกช้าลง ทำให้ช่วงเวลาแห่งความมืดมิดกินเวลานานขึ้น
ข้อมูลอ้างอิง: Space .com
- Total solar eclipse 2027: A complete guide to the ‘eclipse of the century’
