ดาวหางระหว่างดวงดาว 3I/ATLAS (Interstellar Comet 3I/ATLAS) ซึ่งเป็นวัตถุจากห้วงอวกาศห่างไกล ได้ปรากฏตัวให้โลกเห็นอีกครั้ง หลังจากการเดินทางโฉบเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุด หรือที่เรียกว่า “จุดใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุด” (perihelion) ภาพถ่ายใหม่นี้บันทึกไว้โดยกล้องโทรทรรศน์ขนาดใหญ่ของหอดูดาวโลเวลล์ และถือเป็นการสังเกตการณ์ด้วยแสง (optical observation) ครั้งแรกที่ยืนยันการกลับมาของแขกผู้มาเยือนจากระบบดาวอื่นในกาแล็กซีทางช้างเผือก
ดร. ฉีเฉิง จาง (Qicheng Zhang) นักดาราศาสตร์หลังปริญญาเอก (postdoctoral fellow) ประจำหอดูดาวโลเวลล์ (Lowell Observatory) ในรัฐแอริโซนา สหรัฐอเมริกา ได้ใช้ กล้องโทรทรรศน์ดิสคัฟเวอรีของโลเวลล์ (Lowell Discovery Telescope) ซึ่งเป็นกล้องโทรทรรศน์ทรงพลัง บันทึกภาพสิ่งที่เชื่อว่าเป็นภาพถ่ายหลังการเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุดครั้งแรกของดาวหาง 3I/ATLAS เมื่อวันที่ 31 ตุลาคม 2568 ที่ผ่านมา
การค้นพบที่น่ายินดีนี้ไม่ได้จำกัดอยู่แค่เพียงกล้องโทรทรรศน์ขนาดใหญ่เท่านั้น ดร. จาง ยังพบว่าดาวหางดวงนี้สามารถมองเห็นได้ด้วยกล้องโทรทรรศน์ขนาดเล็กของนักดาราศาสตร์สมัครเล่นอีกด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่อยู่ในซีกโลกเหนือ
ข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับดาวหาง 3I/ATLAS
ดาวหาง 3I/ATLAS ถูกค้นพบในเดือนกรกฎาคม 2568 ที่ผ่านมา และนับเป็นวัตถุระหว่างดวงดาวดวงที่ 3 เท่าที่เคยมีการบันทึกไว้ โดยคำว่า “I” ในชื่อย่อมาจาก Interstellar (ระหว่างดวงดาว) จากการศึกษาพบว่า ดาวหางดวงนี้กำลังเคลื่อนที่ผ่านระบบสุริยะของเราด้วยความเร็วสูงกว่า 210,000 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ด้วยเส้นทางที่ค่อนข้างแบนและตรง
ดาวหางได้เคลื่อนที่เข้าใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุดเมื่อวันที่ 29 ตุลาคม 2568 โดยเข้าใกล้ในระยะ 1.4 หน่วยดาราศาสตร์ (Astronomical Units – AU) หรือประมาณ 210 ล้านกิโลเมตร ซึ่งทำให้มันหายลับไปจากมุมมองของโลกชั่วคราว
ช่วงเวลาที่ดาวหางกำลังเคลื่อนตัวออกจากดวงอาทิตย์ถือเป็นช่วงเวลาสำคัญสำหรับการสังเกตการณ์ เนื่องจากความร้อนจากดวงอาทิตย์ทำให้น้ำแข็งบนพื้นผิวของดาวหางระเหิดกลายเป็นก๊าซ การระเหิดนี้ทำให้นักวิจัยสามารถเรียนรู้เกี่ยวกับองค์ประกอบทางเคมีดั้งเดิมของดาวหาง ซึ่งจะช่วยไขความลับเกี่ยวกับระบบดาวที่มันถือกำเนิดขึ้น
ภาพถ่ายดาวหาง 3I/ATLAS เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม 2568 บันทึกภาพไว้ได้โดยกล้องโทรทรรศน์ เจมินีใต้ (Gemini South telescope) ที่ประเทศชิลี ขณะที่กำลังพุ่งผ่านระบบสุริยะ
แม้จะมีการคาดเดาจากสื่อบางส่วนว่า 3I/ATLAS อาจเป็นยานอวกาศของมนุษย์ต่างดาว แต่นักดาราศาสตร์ส่วนใหญ่เชื่อมั่นว่ามันคือ ดาวหางธรรมดาที่หลุดออกมาจากระบบดาวฤกษ์อื่นในกาแล็กซีทางช้างเผือกเท่านั้น นอกจากนี้ยังมีการคาดการณ์ว่า ดาวหางดวงนี้อาจเป็นดาวหางที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดเท่าที่เคยเห็นมา โดยบางการศึกษาชี้ว่ามันอาจมีอายุมากกว่าระบบสุริยะของเราถึง 3,000 ล้านปีเลยทีเดียว
ดร. จาง ระบุว่าในอีกประมาณหนึ่งสัปดาห์ข้างหน้า ดาวหางจะอยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ในมุมที่กว้างขึ้น ซึ่งจะทำให้กล้องโทรทรรศน์ขนาดใหญ่จำนวนมากทั่วโลก สามารถเริ่มติดตามการเคลื่อนที่ของดาวหางดวงนี้ได้ การสังเกตการณ์และวิจัยอย่างเข้มข้นเกี่ยวกับ 3I/ATLAS กำลังจะเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องในอีกไม่กี่เดือนข้างหน้า เพื่อไขปริศนาเกี่ยวกับการเดินทางข้ามอวกาศของแขกผู้มาเยือนจากต่างดาวดวงนี้
ข้อมูลอ้างอิง: Live Science
- Astronomer reveals first look at Comet 3I/ATLAS as it reappears from behind the sun
