ดาวบีเทลจุส (Betelgeuse)

บีเทลจุส (Betelgeuse) เป็นดาวยักษ์ใหญ่สีแดงที่ตั้งอยู่ในกลุ่มดาวนายพราน (Orion) และเป็นหนึ่งในดาวที่สว่างที่สุดในท้องฟ้ายามค่ำคืน อยู่ห่างจากโลกประมาณ 642  ปีแสง มีขนาดใหญ่กว่าดวงอาทิตย์หลายร้อยเท่า มวลของมันอยู่ระหว่าง 10 ถึง 20 เท่าของมวลดวงอาทิตย์  เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1,000 เท่าของดวงอาทิตย์ มีชื่อเรียกทางดาราศาสตร์ว่า “α Orionis” หรือ “Alpha Orionis”

ปัจจุบันดาวบีเทลจุส อยู่ในช่วงปลายของวิวัฒนาการดาว โดยมันกำลังเข้าสู่ขั้นตอนสุดท้ายของชีวิต ซึ่งในไม่ช้ามันจะระเบิดเป็นซูเปอร์โนวา (supernova) บีเทลจุสมีการเปลี่ยนแปลงขนาดและความสว่างอย่างสม่ำเสมอ เนื่องจากมันเป็นดาวแปรแสง (variable star) ซึ่งแปลว่าความสว่างของมันสามารถเปลี่ยนแปลงได้ภายในช่วงเวลาหนึ่งๆ

อุณหภูมิและสี

อุณหภูมิพื้นผิวของบีเทลจุสอยู่ที่ประมาณ 3,500 เคลวิน (ประมาณ 3,227 องศาเซลเซียส) ซึ่งต่ำกว่าดวงอาทิตย์ที่มีอุณหภูมิพื้นผิวประมาณ 5,778 เคลวิน สีแดงของมันเกิดจากอุณหภูมิพื้นผิวที่ต่ำกว่าดาวฤกษ์ที่ร้อนกว่าซึ่งมีสีขาวหรือน้ำเงิน

วิวัฒนาการและการระเบิดซูเปอร์โนวา

บีเทลจุสอยู่ในช่วงสุดท้ายของการเป็นดาวยักษ์แดง ซึ่งหมายความว่ามันกำลังเผาไหม้เชื้อเพลิงฮีเลียมในแกนกลาง หลังจากที่ฮีเลียมหมดลง มันจะเริ่มเผาไหม้ธาตุหนักขึ้น เช่น คาร์บอนและออกซิเจน จนกระทั่งเกิดการระเบิดซูเปอร์โนวา นักดาราศาสตร์เชื่อว่าบีเทลจุสอาจระเบิดในช่วงเวลาหลายหมื่นปีข้างหน้า แม้ว่ามันจะดูเหมือนว่าจะเกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้ในมุมมองทางดาราศาสตร์ แต่ในช่วงชีวิตของมนุษย์นั้นอาจจะยังอีกยาวนาน

การศึกษาและสังเกตการณ์

บีเทลจุสเป็นวัตถุที่น่าสนใจสำหรับนักดาราศาสตร์มานานหลายทศวรรษ โดยมีการศึกษาและสังเกตการณ์เพื่อทำความเข้าใจถึงพฤติกรรมและวิวัฒนาการของมัน หนึ่งในเหตุการณ์ที่สำคัญคือในปี ค.ศ. 2019-2020 เมื่อบีเทลจุสเกิดการหรี่แสงอย่างฉับพลัน ทำให้นักดาราศาสตร์ทั่วโลกให้ความสนใจและติดตามผลการสังเกตการณ์เพื่อค้นหาสาเหตุของการหรี่แสงนี้

บีเทลจุสเป็นหนึ่งในดาวยักษ์ใหญ่สีแดงที่มีขนาดใหญ่และสว่างมากในท้องฟ้ายามค่ำคืน มันอยู่ในช่วงปลายของชีวิตดาวและกำลังเตรียมตัวระเบิดเป็นซูเปอร์โนวาในอนาคต การศึกษาและสังเกตการณ์บีเทลจุสให้ข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับวิวัฒนาการของดาวยักษ์แดงและกระบวนการที่เกิดขึ้นก่อนการระเบิดซูเปอร์โนวา