ในค่ำคืนอันเงียบสงบ เหนือท้องฟ้าอันมืดมิด บางครั้งดวงจันทร์เพื่อนบ้านที่คุ้นเคยของเราก็เดินทางไปเยือนพี่น้องที่ส่องประกายระยิบระยับอยู่แสนไกล ปรากฏการณ์ที่น่าอัศจรรย์นี้เกิดขึ้นเมื่อวงโคจรของดวงจันทร์เคลื่อนที่ผ่านหน้ากระจุกดาวลูกไก่ (Pleiades star cluster) กลุ่มดาวที่โดดเด่นและเป็นที่รู้จักกันดีในท้องฟ้ายามค่ำคืน ปรากฏการณ์นี้ทางดาราศาสตร์เรียกว่า “การบัง” (occultation) ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่วัตถุในท้องฟ้าหนึ่งเคลื่อนที่ผ่านหน้าอีกวัตถุหนึ่งเมื่อมองจากมุมของผู้สังเกตการณ์บนโลก
การบังกระจุกดาวลูกไก่นั้นถือเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นไม่บ่อยนัก เนื่องด้วยวงโคจรที่เอียงและมีการหมุนควงของดวงจันทร์ ทำให้การบังกระจุกดาว “เจ็ดสาวน้อย” (Seven Sisters) ซึ่งเป็นชื่อที่นิยมเรียกกันของกระจุกดาวลูกไก่ เกิดขึ้นเป็นชุดในช่วงเวลาหนึ่ง โดยช่วงปัจจุบันเริ่มตั้งแต่ปี พ.ศ. 2566 และจะเกิดขึ้นต่อเนื่องเป็นรายเดือนไปจนถึงปี พ.ศ. 2572 หลังจากนั้น เราจะต้องรอไปอีกยาวนานถึงปี พ.ศ. 2585 จึงจะมีโอกาสได้เห็นปรากฏการณ์เช่นนี้อีกครั้ง
ภาพที่น่าประทับใจนี้ถูกบันทึกไว้เมื่อวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2568 จากเมืองกันตาเบรีย (Cantabria) ประเทศสเปน เป็นภาพที่เกิดจากการนำภาพถ่ายหลายภาพของกระจุกดาวลูกไก่จากกล้องและสถานที่เดียวกันมารวมเข้าด้วยกันแบบดิจิทัล โดยภาพสุดท้ายได้รับการปรับปรุงเพื่อขับเน้นแสงสีน้ำเงินอันเป็นเอกลักษณ์ของกระจุกดาวให้เด่นชัดยิ่งขึ้น ผลลัพธ์ที่ได้คือภาพอันงดงามที่แสดงให้เห็นถึงการเยือนของดวงจันทร์ท่ามกลางหมู่ดาวระยิบระยับ
กระจุกดาวลูกไก่ หรือที่รู้จักกันในชื่อ M45 เป็นกลุ่มของดาวฤกษ์อายุน้อยที่ก่อตัวขึ้นจากกลุ่มเมฆโมเลกุลเดียวกัน ตั้งอยู่ในกลุ่มดาววัว (Taurus constellation) ห่างจากโลกของเราไปประมาณ 444 ปีแสง ชื่อ “เจ็ดสาวน้อย” มาจากดาวฤกษ์สว่างที่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า 7 ดวง แต่ในความเป็นจริง กระจุกดาวนี้ประกอบด้วยดาวฤกษ์มากกว่า 1,000 ดวง
ปรากฏการณ์การบังเช่นนี้ไม่เพียงแต่เป็นภาพที่สวยงามน่าประทับใจเท่านั้น แต่ยังเป็นโอกาสอันดีให้นักดาราศาสตร์ได้ศึกษาเกี่ยวกับขนาด รูปร่าง และตำแหน่งที่แม่นยำของวัตถุท้องฟ้าต่างๆ การสังเกตการบังดาวฤกษ์โดยดวงจันทร์ช่วยให้นักวิทยาศาสตร์สามารถวัดเส้นผ่านศูนย์กลางเชิงมุมของดาวฤกษ์ได้อย่างแม่นยำ
การได้เห็นดวงจันทร์เคลื่อนผ่านหน้ากระจุกดาวที่ส่องสว่างเป็นเครื่องเตือนใจถึงความยิ่งใหญ่และความน่าอัศจรรย์ของจักรวาลอันกว้างใหญ่ไพศาล การเฝ้ารอโอกาสที่จะได้ชมปรากฏการณ์เช่นนี้อีกครั้งในอนาคตอันใกล้นี้ จึงเป็นสิ่งที่น่าติดตามสำหรับผู้ที่รักในดาราศาสตร์และปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ
เครดิตภาพ: Cayetana Saiz
– Moon Visits Sister Stars
